BLOEI EN ZORGEN: 1945-1966
Koster Th. v. d. Hoeven plotseling overleden
SCHIEDAM, 13 sept. – In zijn woning in de Puttershoeksestraat is gisterenmiddag de heer Th. van der Hoeven, 40 jaar lang koster van de H. Hartkerk in Zuid, plotseling overleden. Hij bereikte de leeftijd van 63 jaar.
In verband met dit zo tragische verscheiden gaat het voor zondag a.s. door de parochie te vieren diamanten- en gouden priesterfeest van de twee oud-pastoors Warnink en Vis niet door.
Het bezoek van de jubilarissen alsmede de feestviering wordt tot een nader vast te stellen tijdstip uitgesteld.
De begrafenis van de heer Van der Hoeven vindt zaterdagmorgen plaats vanuit de kerk.
(uit: “Het Nieuwe Dagblad”, donderdag 13 september 1962)
IN MEMORIAM
Koster Dorus van der Hoeven had veel vrienden in Gorzen
SCHIEDAM, 14 sept. – Niet alleen voor zijn groot gezin is het heengaan van de heer Th. van der Hoeven een smartelijk verlies. De H. Hartparochie is tevens een toegewijd koster ontvallen wiens plotseling verscheiden voor kerk en parochiegemeenschap een ramp genoemd wordt. Toen drieënveertig jaar geleden pastoor H. Warnink de parochie stichtte werd Dorus van der Hoeven zijn hulpkoster mogelijk niet bevroedend dat hieruit voor hem een levensfunctie zou groeien. De laatste zevenentwintig jaar was hij altaarkoster en in al die jaren diende hij de kerk op een onnavolgbare wijze onder acht verschillende pastoors.
Enkelen onder hen vierden in de Gorzenkerk hun priesterjubilea. Evenals bij de kerkelijke hoogfeesten verzorgde kostervan der Hoeven met zijn jongens dan de bloemversieringen van hoogaltaar en kerkgebouw. Dit gebeurde op een wijze die de beste specialist op het gebied van de bloemrangschikking niet zou kunnen verbeteren. Menig nachtje is er voor dit doel in de kerk doorgebracht en telkens opnieuw was het resultaat een verbluffend staaltje van artisticiteit. Het was dan ook geen wonder, dat de pastoors dit deel van de voorbereiding tot feestvieren geheel aan hem overlieten. Hij verschafte er het Godshuis een zekere reputatie mee waarop alle parochianen met recht trots waren.
Met zijn rustige persoonlijkheid telde Koster v. d. Hoeven vele vrienden onder deze parochianen. Zestien jaar lang oefende hij bovendien de functie uit van bedienaar ter begrafenis en werd zodoende met veel leed geconfronteerd. De parochiegemeenschap in de Gorzen zal haar koster missen, doch hem steeds in dankbaarheid blijven herdenken. Bij zijn leven verleende de H. Vader hem de Onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice.
Hedenavond om 7.30 uur is er in de kerk rozenkransgebed. De begrafenis vindt zaterdag plaats vanuit deze kerk na de plechtige requiem op te dragen door pastoor Kragtwijk om half elf.
(uit: “Het Nieuwe Dagblad”, vrijdag 14 september 1962, met begeleidende foto)Nieuw offer
In 1962 wordt weer een groot offer gevraagd van de katholieken van de Gorzen. Ondanks de oplap-werkzaamheden in de jaren dertig kan een vernieuwing van de gevel niet uitblijven. De diepe scheuren die vanaf het dak tot aan de grond lopen, zijn duidelijk te zien. Een witte schimmel ontsiert de achterkant van de kerk; wanneer het regent, is de gevel egaal wit.De restauratie van de kerk is niet alleen een zaak van de bewoners van Schiedam-Zuid. De totale kosten worden geraamd op anderhalve ton! De parochianen kunnen dit niet alleen opbrengen, daarom wordt een grote financiële actie op touw gezet.
Wat is er precies aan de hand? Volgens architect Kramers komen de problemen door: ‘onvoorziene omstandigheden’. Het terrein waarop de kerk is gebouwd, ligt aan een dijk, en wel zo dat het maaiveld vier meter beneden de kruin van de dijk ligt. Ook al in 1925 maakte de ligging de uitvoering van de fundering en betonwerken niet gemakkelijk. Door de werking van het dijklichaam zijn de palen onder de kerk gaan doorbuigen. Gevolg daarvan is dat het voorportaal van de kerk wegtrekt. Het deel dat het dichtst bij het dijklichaam ligt, verzakt het sterkst. Scheuren in de voorgevel blijven niet uit.
Ook het zware verkeer dat dagelijks langs de kerk gaat, draagt bij aan de scheuren en het verzakken. De vraag is of na restauratie de problemen zich niet opnieuw voor zullen doen. Architect Kramers houdt er rekening mee dat de verzakkingen binnen 25 jaar terug kunnen keren.Na de verbouwing wordt het voorportaal aanmerkelijk kleiner, want juist dat voorportaal is naast het doorbuigen van de palen, schuldig aan de verzakkingen; wanneer dit bouwsel niet aan de kerk was gaan ‘trekken’, waren er nooit scheuren in de voorgevel gekomen. Het voorportaal moet daarom kleiner worden, zodat het met rukken en trekken géén invloed meer op de kerk kan hebben. Hoezeer in 35 jaar het voorportaal op de voorgevel had gewerkt, blijkt uit een touwtje dat afhangt vanaf de nok van het dak. Dit touwtje wijkt liefst negentien centimeter af van de muur. De kerk heeft dus een flinke bult.
Open kerk
Wat gaat er gebeuren? De gevel wordt afgebroken, maar niet op een manier waarop huizen worden afgebroken. Immers: de kerk zelf moet intact blijven. De voorgevel wordt daarom als het ware, steen voor steen afgebroken. Daartoe wordt een dubbele stelling gebouwd, één in de kerk en één buiten de kerk. Na de sloop van de gevel en het daarop volgende onderzoek van de fundering, kan de herbouw beginnen. Die zal aanmerkelijk meer tijd vergen dan de afbraak deed. De katholieken van de Gorzen zitten in de winter toch niet letterlijk in de kou: de achterkant van de kerk, daar waar de werkzaamheden worden uitgevoerd, is afgezet met een houten schot.Zondag, 5 april 1964, Beloken Pasen, is een bijzondere dag in het bestaan van de Heilig Hartkerk. Op deze dag wordt het vernieuwde kerkgebouw officieel in gebruik genomen, in tegenwoordigheid van de vicaris-generaal van het bisdom Rotterdam, Mgr. A. Schaper.
Hiermee wordt een periode van voortdurende (ver)bouw perikelen afgesloten. Het eindresultaat aan de buitenzijde van de kerk is dat door het wegvallen van het voorportaal een ruim kerkplein is ontstaan. Centraal punt in de nieuwe voorgevel was en is de beeltenis van ‘De Goede Herder’ van André Henderickx.
Hoewel de kerkruimte niet kleiner is geworden, heeft de binnenzijde van de kerk een totaal veranderd aanzien gekregen. De kerk heeft nu een binnenportaal met één hoofd- en twee zij-ingangen gekregen. De Maria- en Liduinakapelletjes die vroeger op de plaats van de huidige zij-ingangen stonden, zijn nu in de kerkruimte gekomen. Het aantal banken in de kerk moest hiervoor worden verminderd en had een reductie in het aantal zitplaatsen tot gevolg van 1000 naar ruim 700.
De twee kapellen moesten opnieuw worden aangekleed. De Maria-kapel werd opgesierd door een afbeelding van de Madonna met het kindje Jezus, een terracotta van zuster Marie José van de Orde van Augustinessen uit het klooster ‘Stads Gods’ in Hilversum. Voor de Liduina-kapel schonk het Liduina-comité van de parochie een wandreliëf van onze stadsheilige, gemaakt door André Henderickx.